Làm công dân của Singapore là đem lại rất nhiều điều thú vị. Nằm ở trung tâm Đông Nam Á, chúng tôi là một quốc đảo nhỏ neo mình ở một khu vực đang phát triển và là nơi giao thoa nhiều nền văn hóa đa dạng của các quốc gia trên thế giới. Singapore còn được biết đến như một “Châu Á thu nhỏ” dành cho du khách phương Tây khi muốn du lịch đến phương Đông. Tiếng Anh là một trong bốn ngôn ngữ chính của Singapore, nhờ đó, việc khám phá vòng quanh đất nước cũng trở nên dễ dàng hơn. Sạch sẽ và an toàn cũng là tiêu chí khiến địa điểm du lịch này hút khách hơn. Singapore thường là lựa chọn của những người bắt đầu đi du lịch để làm bước đệm cho những chuyến chu du đến các quốc gia khác, dù chỉ cách một giờ bay với các nước trong khu vực Đông Nam Á.
Tiếp thị thường có quan hệ mật thiết với văn hóa mà bạn đang cố gắng tiếp thị ý tưởng. Quốc gia nhỏ đồng nghĩa với việc ít cơ hội nên việc phóng tầm mắt ra ngoài vùng lãnh thổ là chuyện hiển nhiên. Vì vậy, tôi đã nỗ lực tìm kiếm việc làm trong phạm vi khu vực. May mắn thay, tôi đã tìm được các công việc như ý, đặc biệt là vị trí hiện tại – nơi mang đến cho tôi những kiến thức thú vị từ các thị trường ít được quan tâm và thường bị bỏ quên, như thị trường từ Yangon đến Kathmandu.
Thông tin thời sự và chính trị đương thời
Một trong những chiến dịch toàn cầu mà Viber thực hiện khi tôi mới gia nhập công ty là dự án video tăng nhận thức về Viber Polls, tính năng mới giúp người dùng tạo các cuộc bình chọn ý kiến ngay trong cuộc trò chuyện nhóm của họ để quyết định ăn ở đâu, hoặc xem phim gì với bạn bè. Nếu bạn sử dụng Viber, hãy thử tính năng này tại đây.
Hỡi các bạn đồng hương Singapore! Vâng, Viber vẫn tồn tại với một tỷ người dùng đăng ký trên toàn cầu và đang được sử dụng tích cực ở các quốc gia ngoài Singapore. Vâng, chính là ứng dụng gọi thoại màu tím mà bạn đang nghĩ đến! Thật may mắn là thế giới này rộng lớn hơn nhiều so với thị trường Singapore bé nhỏ. Tiếp theo!
Mặc dù tôi thực sự thích video này và hiểu những thông điệp mà nó muốn truyền tải, song, một hồi chuông cảnh tỉnh chợt vang lên. Đối với nhiều thị trường (bất kể liên minh chính trị) thì dân chủ là một chủ đề rất nhạy cảm. Trong khi Việt Nam là nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa độc đảng, Campuchia lại thi hành chế độ quân chủ lập hiến. Các quốc gia khác cũng có lịch sử không mấy vui vẻ với những cuộc khởi nghĩa và tình trạng bất ổn liên quan đến vấn đề dân chủ.
Tôi lo sợ những lời lẽ và ca từ yêu nước sẽ bị xem là phản cảm và gây ra phản ứng dữ dội, vì vậy, chúng tôi đã tháo gỡ video trong khu vực và chỉnh sửa các thông cáo báo chí địa phương để hạn chế đụng chạm đến các vấn đề nhạy cảm của người bản địa. Việc thấu hiểu văn hóa và chính trị địa phương là cực kì quan trọng đối với các nhà tiếp thị bởi tính phổ biến và tần suất sử dụng Internet cao của thị trường hiện đại.
Niềm tin = gặp mặt thực tế
Tôi có các đồng nghiệp cùng khu vực đang làm việc tại Colombo và Manila, và những đồng nghiệp quốc tế ở Bulgaria và Tel Aviv. Nhóm của tôi quản lý 35 agency đối tác ở địa phương để giải quyết mọi hoạt động từ tổ chức sự kiện đến tiếp thị số. Nhưng tiếng Anh không phải là ngôn ngữ chính của hầu hết các agency mà chúng tôi làm việc cùng. Vì thế, việc phối hợp xuyên múi giờ này cần đến sự sắp xếp khéo léo và tỉ mỉ giống như việc điều hành một quốc gia thu nhỏ.
Thật may mắn khi tôi đã gặp được những người đồng đội tài năng, hiểu được những thách thức và sẵn sàng hỗ trợ hoặc đưa ra những lời khuyên khi cần. Tôi cũng không khuyến khích làm việc chỉ từ xa nên thường xuyên bố trí các chuyến bay để gặp trực tiếp. Dù ở bất kì nền văn hóa nào, không có gì hiệu quả hơn việc gặp mặt thực tế, đặc biệt là ở châu Á, vì ở đây người ta ít ủy quyền trực tiếp mà thay vào đó là xây dựng những mối quan hệ cá nhân thân thiết, gần gũi. Để tìm hiểu thêm về vấn đề này, tôi gợi ý bạn đọc Bản đồ Văn hóa của Erin Meyers để biết những nền văn hóa tương quan thế nào.
Khi nhìn lại, thứ thật sự đọng lại trong tâm trí tôi không phải là những giải thưởng đã giành được hay các dự án thành công mà đó là những kỷ niệm đẹp tôi có được khi làm việc tại đây. Chẳng hạn như lần tôi tham dự đám cưới của một đồng nghiệp người Israel và được cái ôm thân thiện từ người vợ xinh đẹp của anh ấy dưới huppa – mái vòm nơi đôi uyên ương làm lễ thành hôn, lần những đồng nghiệp người Philippines giúp tôi đặt món adobo và kaldereta tại nhà hàng địa phương Manam, hay kỉ niệm được đồng nghiệp Jakarta của tôi mua cho những gói Indomee khó tìm mà không cần hỏi trước, và lần một đồng nghiệp Nam Phi đề nghị giúp đỡ anh chị em tôi và tôi lên kế hoạch cho chuyến đi đến lục địa của cô ấy. Đây là tình bạn chân chính, tình cảm nảy sinh từ mối quan hệ công việc khiến tôi thấy ấm lòng một cách đáng kinh ngạc trong một thời đại gắn kết.
Tìm điểm tương đồng vượt biên giới
Trong một cuộc gọi của nhóm, người đồng nghiệp Nepal của tôi đã chia sẻ rằng cô ấy đang muốn hợp tác với một công ty tái chế, và hỏi chúng tôi có biết chương trình tái chế địa phương tương tự nào ở các quốc gia của chúng tôi không.
Tôi đã tự hỏi làm thế nào để giải thích khái niệm về người thu gom ve chai ở Singapore hay còn được người dân địa phương gọi là karang guni. Tôi bắt gặp sự im lặng bối rối của mọi người khi tôi nói ra khái niệm đó. Tôi khựng lại, nhận ra cách diễn giãi của tôi có phần kỳ quặc mặc dù hình ảnh đó đã gắn liền với tuổi thơ tôi. “Ở Singapore, những người thu gom ve chai đi vòng quanh bấm còi và hô to ra hiệu cho mọi người mang thùng các-tông và các vật liệu tái chế khác xuống để đổi lấy tiền mặt” – Nói đến đây, tôi bị ngắt lời bởi một loạt tiếng reo hò phấn khích từ các đồng nghiệp ở Philippines, Campuchia, Sri Lanka và Ấn Độ. Họ chia sẻ rằng đó cũng là hình ảnh thân thuộc trong văn hóa bản địa của họ.
Quả là một sự ngạc nhiên thú vị khi khám phá được nét tương đồng văn hóa qua hình ảnh người thu gom ve chai bất chấp sự cách biệt rõ rệt trong ngôn ngữ, thức ăn và văn hóa của chúng tôi.
Bài được chia sẻ bởi Nicholas Tan, Giám đốc Tiếp thị Khu vực tại Rakuten Viber. Bài viết gốc được đăng trên LinkedIn. Viber là khách hàng của EloQ Communications (trước đây là Vero IMC Vietnam) từ năm 2016.